پنجشنبه، 1 خرداد، 1382
عقلانيتی که بعلت عدم توان تبيين برخ واقعيت‌ها، آنها را از واقعيت بودنشان هم خلع می‌کند، عقلانيت جامعی نمی‌باشد و اين بزرگ‌ترين نقص "عقلانيت مدرن" است.
مثلا "شمنيزم" (مفهومی که در اديان آفريقائی وجود داشت. گرچه اين اديان الان منسوخ شده‌اند) يکی از پديده‌های خارق‌العاده عصر ما می‌باشد. "شمن‌ها" کارشان خدمت به انسان‌ها است و از راه عوامل طبيعی هم اين خدمت را انجام می‌دهند.
به تعبيری، آرامش‌شان از طريق کاستن از درد و رنج‌های ديگران فراهم می‌آيد.
مثلا "شمن‌ها" باران‌زائی می‌کنند! اين که با يکسری حرکات و رفتارها بشود از آلودگی "محيط زيست" کاست، مطلب فوق‌العاده مهمی است.
(پل فايرابند) -فيلسوف علم- معاصر نظرات مهمی در اين باب دارد.
از اسلوب تفکرات او اين است که "علوم تجربی" مدرن، اگر جهان ما را تسخير کرده‌اند به دليل اين نيست که واقعيت‌گرائی بيش‌تری دارند (يعنی: عينيت‌گراتر يا متدولوژيک‌ترند). بلکه بخاطر اين است که دولت‌ها به متصديان "علوم تجربی" بودجه می‌دهند.
حال همين "شمن‌های" باران‌زا اگر با بودجه‌ی يک دولت مواجه شوند، آنچنان کارآمدی اين حالت اثبات می‌شود که بساط "علوم تجربی" برچيده خواهد شد!
مثلا بودجه‌ای که برخی دولت‌ها به "طب سوزنی" چين دادند، حتی باعث رشد خود "علم پزشکی" هم شد!
از آثار مهم (فايرابند):
Against Method. London: Humanities press: 1975
Against Method. London: Humanities press: 1975
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر